واژه دوچرخه، این وسیله مكانیكی و پدالی، از كلمه ای یونانی به نام 'kyklos'گرفته شده و بعدها در زبان لاتین به كلمه 'bycycle' تبدیل شد ، كلمه پیشوند 'bi' به مفهوم عدد دو و كلمه پسوند 'cycle' به معنی دایره و یا همان طوقه است.

اما نخستین دوچرخه شناخته شده رسمی توسط شخصی از اهالی مانهایم آلمان ساخته شد. این وسیله از دو طوقه چوبی ساخته شد كه با استفاده از پاها در حالتی شبیه به راه رفتن، این وسیله به سمت عقب و جلو هدایت می شد.

این وسیله تا سال 1790 ، در اشكال مختلفی همچون مار، اسب و ... ساخته شد و به این ترتیب به عنوان ابزاری برای بازی مورد توجه و استفاده كودكان قرار گرفت.

در سال 1790 كنت دو سواك، انگلیسی دوچرخه ای را اختراع كرد كه متشكل از دوچرخ و تنه‌ای بود كه این دو چرخ را به هم متصل می كرد.

در سال 1816 فردی آلمانی به نام 'وندریز' با اضافه كردن فرمان به وسیله ای كه در سال 1790 ساخته بود، توانست تا حدی بر روند تكامل آن سرعت بخشد. پس از آن 'بارون فون دریاس' توانست دوچرخه كاملتری را با یك زین كوچك بسازد و سال ها بعد 'دنیس جانسون'یكی از دوچرخه های وی را با خود به كشور انگلیس برد تا بتواند نمونه هایی از روی آن ساخته و آن را تكمیل كند.

وی برای رسیدن به هدف تكمیل آن و استفاده از این وسیله، با برگزاری كلاس های آموزشی توانست مشتاقان زیادی را برای فراگیری این فن جذب كند. از آن پس دوچرخه و دوچرخه سواری در كشور انگلیس به عنوان یك سرگرمی محبوب، متداول و جذاب تلقی شد و رواج یافت.

دو سال بعد، شخصی به نام 'بارون ساوربرن' با طراحی و ساخت دوچرخه دیگری توانست این وسیله را برای دوچرخه سواران به صورت یك مهارت درآورد به گونه ای كه بندبازان در سیرك، از آن به عنوان ابزاری تفریحی و سرگرم كننده، برای مردم استفاده كردند. ساخت این دوچرخه به صورتی بود كه چرخ جلویی آن بسیار بزرگ و چرخ عقبی آن كوچك بود و در این شرایط به چرخ جلویی و بزرگ، یك طناب حلقوی به صورت دایره وار بسته شده بود كه با كشیدن آن با دست، چرخ جلو به حركت در می آمد و این وسیله حركت می كرد.

پس از شناخته شدن این اختراع و استقبال مردم كشور انگلیس، اختراع دوچرخه در 26 ژوئن سال 1819 به ثبت رسید و از آن پس مخترعان بسیاری برای تكمیل آن تلاش كردند كه از آن جمله می توان به 'لویس كوهبر' در سال 1921 اشاره كرد كه توانست دوچرخه دیگری را مشابه با دوچرخه 'ساوربرن' بسازد و به جای طناب از وسیله ای مشابه با زنجیر دوچرخه های امروزی استفاده نماید كه این كار سبب تسهیل حركت دوچرخه شد.

در سال 1842 ' مك میلان' آهنگری اسكاتلندی توانست دوچرخه ای بسازد كه از مدل قبلی خود كامل تر بود بنابراین پنجه ركاب ابتدایی را به دوچرخه های موجود اضافه كرد تا دیگر نیازی به فشار پا بر روی زمین نباشد. .ده سال بعد شخصی آلمانی به نام 'فیلیپ موریتس فیشر' دوچرخه ای ساخت كه به چرخ جلوی آن دو عدد ركاب وصل می شد.

'پی یر میشو' كارخانه دار فرانسوی، با استخدام مهندس جوانی به نام 'پیر لالمنت' توانست ساختار دوچرخه را تغییر دهد. او توانست قسمتهایی از دوچرخه را كه از چوب ساخته شده بود با لوله های آهنی تعویض كند و بخش خارجی چرخهای چوبی را با نوارهای لاستیكی ضخیم بپوشاند كه این دوچرخه به نام 'رلو سپید' یا 'رلوسی پتل' معروف شد و مورد توجه آمریكاییان قرار گرفت.

پس از مدتی طوقه های آهنی برای كاهش وزن دوچرخه جایگزین طوقه های چوبی شدند و از آن پس نام این دوچرخه جدید 'پنی فارتنیك' لقب یافت.

در سال 1871 جیمز استانلی دوچرخه ای ساخت كه دارای یك پدال در چرخ بزرگ جلو بود ولی هنوز چرخ عقب آن كوچك بود.چند سال بعد، شخصی به نام 'هاری لاوسون' توانست با الهام از نقاشی لئوناردو داوینچی چیزی شبیه به زنجیر را برای دوچرخه طراحی كند. بنابراین برای نخستین بار دوچرخه ای كه زنجیر دار بود و زنجیر این چرخ به عقب وصل می شد و توسط فشار پا سبب گردش آن و حركت دوچرخه می شد، به بازار آمد.

نخستین ركورد رسمی دوچرخه سواری توسط 'اف.ال. دادز' از دانشگاه كمبریج لندن با سرعت متوسط 25 كیلومتر در ساعت به ثبت رسید.

اما مهم ترین تحول در زمینه اختراع دوچرخه، توسط شخصی ایرلندی به نام 'جان بوید دنلوپ' صورت گرفت كه وی برای افزایش سرعت و نرمی حركت دوچرخه، با استفاده از كائوچو، دو لوله‌ خالی ساخت كه آن را از هوا پر می‌كرد و به دور چرخ‌ها متصل می كرد كه عمر آن در حدود 5000 كیلومتر بود اما این پوشش به سرعت نیاز به تعمیر داشت.

بنابراین چند سال بعد برادران 'میشلن' برای نخستین بار توانستند با مطالعه و تحقیق در زمینه این پوشش ها، پوشش لاستیكی برای چرخ ها بسازند و عمل ساخت لاستیك دوچرخه را تكمیل كنند. تكمیل این اختراع سبب استقبال بی نظیر مردم كشورهایی اروپایی و سراسر جهان شد.

به گونه ای كه دوچرخه های زنجیردار با اتصال به مركز چرخ عقب و با بولبرینگ از دهه 1880 به بازار آمدند و از سال 1885 رسما در كشورهای مختلف تولید شدند.

بنابراین نخستین مسابقات قهرمانی توسط این دوچرخه های جدید به مسافت 160 كیلومتر در شهر میلان ایتالیا برگزار شد و سال ها بعد از شروع اولین دوره بازیهای ورزشی المپیك، رشته دوچرخه سواری نیز به عنوان یكی از رشته های ورزشی مستقل و پر طرفدار آن روز به جمع رشته های ورزشی افزوده و به شكل رقابتی اجرا شد

امروزه بشر علاوه بر استفاده شخصی از این وسیله نقلیه، از آن برای مسابقات بین المللی و حتی رفت و آمد بین شهری استفاده می كند. به گونه ای كه دوچرخه برای سفرهای كوتاه در فواصل 2 تا 3 كیلومتر در مناطق مسطح كاملا مناسب است و به عنوان یكی از وسایلی به شمار می رود كه سبب رونق مناطق تجاری و كاهش آلودگی برای محیط زیست می شود.

امروز كه بیش از دوقرن از ساخت اولین دوچرخه در جهان می گذرد توصیه تمامی كارشناسان برای سلامتی جسمانی و كاهش آلودگی هوا استفاده بهینه از این وسیله نقلیه است.

اطلاع**9128**2002**1717